A TEORÍA DA ETIQUETAXE OU COMO SE DISCRIMINA AOS MENORES

A avaliación é algo actual, todo é avaliable, todo é medible e todo pode ser cuantificable e xa que logo de aí alentarnos a emitir o noso xuízo sobre algo. Dalgunha forma todos e en todo momento avaliamos unha situación e clasificámola nunha ou tal categoría; esta é unha habilidade que viñemos desenvolvendo principalmente produto da nosa adaptabilidade ao medio; medio que polo demais, xeralmente é hostil.

As distintas disciplinas conformaron e elixido cada unha delas as súas formas particulares de avaliar, medir ou observar os seus obxectos de estudos, así por exemplo a química é aos átomos como o é o medicamento á saúde, a psicoloxía á conduta e tamén a intelixencia. Esta última relación non deixa de ser complicada, xa que cando se trata de avaliar ou de diagnosticar facultades ou habilidades humanas o terreo do subxectivo que xorde na apreciación de quen avalía tamén entra en xogo, ou polo menos debese considerarse. Para iso leváronse a cabo múltiples investigacións e experiencias durante anos, para lograr escapar desta subjetividad e xa que logo chegar a ser os máis estrito posible ao momento de avaliar sen caer no etiquetamiento.

No entanto, ao analizar o fenómeno da avaliación, parecese ser que inevitablemente se cae dunha ou outra forma no encasillamiento, a isto ademais hai que agregar as consecuencias sociais que asume aquel que é clasificado, pois a pregunta que xorde entón é ¿quen avalía ou clasifica ás persoas?, ¿quen é o que determina os parámetros de normalidade ou desviación e en que contorna social dáse dita situación?

Respecto diso, na actualidade xurdiu unha liña teórica que precisamente observa devandito fenómeno de etiquetamiento; a teoría da etiquetaxe non centra a súa atención na natureza psicolóxica ou na motivación dos actos de desviación. O seu interese decántase máis ben cara a quen recibe a etiqueta de desviado e por que. (A. Coulon 1995).

O mesmo Coulon citando a Becker establece que o feito central da desviación reside en que é a sociedade quen a crea...é dicir, que os grupos sociais crean aos desviados a través da institución de regras cuxa transgresión constitúe a desviación, e da aplicación desas regras a determinados individuos, que lles designan como desviados.

Actualmente son moitos as nenas e nenos etiquetados que asisten ás escolas , aqueles que presentan algún grao de inmadurez ou atraso da linguaxe por exemplo suxíreselles de formas moi sutís a abandonar os seus colexios de orixe por outros que desexen traballar con eles ou que estean preparados para nenos "así", xerándose unha especie de curriculum educacional estandar, para nenos estandar e con avaliacións estandar.

Quizais unha das angustias máis grandes daqueles pais que asisten á consulta psicopedagógica sexa a incomprensión e a pouca aceptación que perciben hacia os seus fillos, principalmente porqué viven en carne propia a intolerancia á diversidade que tanto se pregoa.

Quizais unha suxestión a tomar en conta sería a de traballar en forma conxunta, as distintas redes de apoio que emerxen desde as institucións educativas e acordar o xeito de darlle lexitimidade dunha vez por todas ás políticas de Inclusión, para que aqueles que non participan da vida social da maioría, poidan facelo a partir do seu absoluto dereito.