Coñece o teu fillo/a

OS NENOS E NENAS ENTRE TRES E CATRO ANOS
Comprensión das normas
Adquire nocións sobre o que é axeitado e o que non, fundamentalmente a partir das consecuencias dea súa acción (premio e castigo). A loanza e o reforzo teñen un gran valor a esta idade. Segue adquirindo capacidade para controlar a súa conduta e aprende que existen normas para estar en casa, no colexio, no parque...
Autonomía persoal
Segue avanzando na arte de vestirse, algo que xa pode facer practicamente só. Sabe como deben poñerse as pezas (distingue o dereito do revés), abrocharse os botóns, etc. Vai só, ao baño e perfecciona o seu capacidade para lavar a cara, as mans, os dentes...Come sen problemas utilizando os cubertos (culler e garfo).
A relación cos demais
Demanda estar con outros nenos; ten capacidade para esperar a súa quenda e cooperar no xogo. Gústalle observar ao adulto ao que imita constantemente.
Pode
ordenar e gardar a súa roupa e os seus xoguetes, poñer a mesa (panos da mesa, pratos, cubertos, etc.), facer pequenos recados (por exemplo, levar algunha nota ao profesor), coidar das plantas ou dalgún animal, etc.

ENTRE OS CATRO E OS CINCO ANOS
Comprensión das normas
Distingue entre as accións boas e as malas a partir da información que recibe dos adultos (é unha boa conduta se recibe aprobación e mala, se é reprendida), aínda que ás veces ten dificultades ante situacións concretas. Cando actúa deforma inadecuada pode responder que el non foise se lle pregunta directamente. É capaz de entender instrucións claras e sinxelas áhora de realizar diferentes actividades, aínda que ás veces responda cun "non quero".
Autonomía persoal
É capaz de asearse e vestirse só. Pode mesmo participar no baño se o adulto está preto para dalas indicacións. Áhora de comer pode empezar a utilizar o coitelo para cortar pezas sinxelas.
A relación cos demais
Empeza a entender o sentido da amizade e gústalle ter amigos. Xorde o xogo de regras, aínda que non o entende moi ben e enfádase se non gaña.
Pode
ordenar e gardar a súa roupa, xoguetes, libros..., preparar os obxectos que necesita para unha actividade determinada ou realizar recados sinxelos atendendo á súa idade e ao ámbito (ir á casa de un veciño a pedir algo, por exemplo).

ENTRE OS 6 E OS 8 ANOS
Desenvolvemento cognitivo
O seu pensamento permítelle falar do que non está presente, transformar situacións e pensar sobre elas, integrar toda a información que coñece, así como entender que existen puntos de vista diferentes ao seu. Interésalle o mundo que o rodea. Antes de dar unha resposta esfórzase por reflexionar e comprender a lóxica das situacións e dos obxectos. Cada vez é máis consciente do seu propia identidade, de quen e como é el.
As relacións cos demais
A súa familia seguirá sendo importante para el/ela como tamén empezan a selo outras persoas(compañeiros, profesores...). Empézanse a formar as primeiras cuadrillas ou grupos de amigos, máis ou menos estructurados, e son moi frecuentes os xogos de equipo. Xoga cos nenos e nenas que hai ao seu arredor, pero se trata de unións bastante fráxiles que poden romper por calquera incidente. A partir dos 6 anos o/a neno/a cambia o concepto de amizade: o amigo é aquel que comprácenos, que fai cousas que gústannos. Son frecuentes os enfados durante o xogo.
Comprensión das normas
O seu afán de coñecer e o desenvolvemento da súa autonomía lle permiten explorar o medio que o rodea dunha forma máis independente. Subordina a xustiza á autoridade adulta: as cousas fanse ou non porque os maiores dino. Coñece que existen normas e intenta seguilas. Ás veces fai trampas para saírse coa súa, pero sábeo e adoita sentirse mal por iso. Adquire as primeiras nocións de xustiza e a miúdo recorrerá a este concepto para que se lle trate como aos demais. Non aceptará que se lle castigue cando hai feito as cousas sen querer.
Pode
ordenar e coidar os obxectos da casa (aínda que se mostra despistado en ocasións), facer recados sinxelos (atendendo ás características deo seu ámbito), asumir responsabilidades en casa (encargarse do lixo, de poñer ou recoller a mesa, etc.).

ENTRE OS 8 E OS 10 ANOS
Desenvolvemento cognitivo
A atención e a memoria seguen mellorando. Pode estar máis tempo concentrado na tarefa e melloran as estratexias para memorizar: agrupa os elementos dunha lista en categorías para poder recordalos mellor, sabe que é máis doado comprender un texto para poder memorizalo, etc. A súa emotividade equilíbrase: os temores empezan a desaparecer e é capaz de controlar os seus impulsos (aínda que pódese enfadar con frecuencia). Os cambios cognitivos lle permitirán ir formando unha imaxe de si mesmo e empeza a facelo comparándose cos demais.
As relacións cos demais
A familia e outros adultos (profesores) seguen sendo referentes importantes. Implícase no xogo colectivo. Establece cos demais normas e é consciente de que, para ser admitido no grupo, debe respectalas. Entende a amizade como algo bidireccional, é dicir, que ambas as dúas partes deben implicarse para agradar ao outro. Aínda non a concibe como algo perdurable que haxa que coidar en todo momento. Aínda que cognitiva e socialmentevai logrando independencia, segue necesitando a aprobación dos adultos para formar unha imaxe positiva de si mesmo.
Comprensión das normas
Entende que as normas son necesarias, aínda que é normal que proteste ou enfádese cando non as cumpre. Empeza a distinguir entre o que está ben e o que está mal porque reflexinou sobre iso. Comprende os conceptos de verdade e mentira, xustiza e inxustiza, e é capaz de aplicalos a súa vida cotiá.
Pode
coidar das súas cousas e das da casa, tomar decisións razoadas, realizar recados (ir comprar a unha tenda próxima, por exemplo) ou algún arranxo sinxelo, etc.

ENTRE OS 10 E OS 12 ANOS
Desenvolvemento cognitivo
Xa non se deixa levar pola primeira impresión. Aumentan as preguntas sobre o funcionamento das cousas, as causas que orixinan os cambios, as consecuencias das transformacións...A súa capacidade de atención e memoria melloran notablemente. Utiliza estratexias máis elaboradas para memorizar como intentar repetir unha lección que hai aprendido cos seus propias palabras. É capaz de entender que existen diferentes puntos de vista e opinións diferentes á súa. Emocionalmente é capaz de apoiarse nas normas para controlar as seus emocións.
As relacións cos demais
Empeza a entender a amizade como algo recíproco entre dous persoas que comparten gustos e intereses e, sobretodo, que pode prolongarse no tempo. Valora a fidelidade e moléstalle que o amigo lle faga dano de forma intencionada. Tanto uns como outros, cando están en cuadrilla, poden actuar de forma rechamante para captar a atención, sobretodo a do sexo contrario.
Comprensión das normas
En canto ás normas, empeza a comprender que se fundamentan no respecto mutuo e que son necesarias para a convivencia en sociedade. Pode reflexionar sobre elas, discutir acerca da súa utilidade e flexibilizalas para adaptarse ás diferentes situacións. Por iso tamén é máis crítico consigo mesmo e con quen rodéano.
Pode
coidar dese mesmo (aínda que ás veces actúa de forma perezosa e descoidada), realizar recados máis complexos, asumir responsabilidades na casa de forma totalmente autónoma, coidar dos seus irmáns menores, etc.